Super! Je wilt aan de slag met het maken van toekomstscenario’s. In al hun enthousiasme gaan velen dan al direct aan het werk met het zoeken van allerlei ontwikkelingen en trends in de externe omgeving. Echter, een belangrijke stap in een scenarioproces wordt dan vaak vergeten, namelijk het juist scopen ervan. Een goede scope is cruciaal voor het opleveren van relevante, prikkelende scenario’s. Zonder het bepalen van de scope, is de kans groot dat je niet uit de scenario’s gaat krijgen wat je eruit wilt halen. De scenario’s zullen dan namelijk worden zoals het antwoord van de supercomputer ‘Deep Thought’ uit het boek The hitchhiker’s guide to the galaxy.
In dit legendarische boek beschrijft Douglas Adams een intergalactische samenleving, waarin de grote vraagstukken van het verleden op het gebied van dood, oorlog en gezondheid zijn opgelost. Beroepen zijn vervangen door technologie en veel mensen hebben zich bekwaamd in het beroep van filosoof. Millennialang pijnigen ze hun hersenen al over het antwoord op de ultieme vraag van ‘life, the universe and everything’. In een poging om tot het antwoord te komen, besluiten ze een computer – Deep Thought – te bouwen, die het antwoord moet calculeren. Na miljoenen dagen van rekenen, presenteert Deep Thought het resultaat: 42. Dit antwoord laat de filosofen in verbijstering achter. Deep Thought verklaart dat het antwoord onbegrijpelijk is, omdat de filosofen geen idee hadden welke vraag ze eigenlijk stelden.
Zo is het ook met scenario’s. Als je niet de juiste vragen stelt die de scenario’s moeten helpen beantwoorden, zullen de scenario’s ook niet de gewenste inzichten leveren. Een goede scope helpt je om bruikbare antwoorden te krijgen. De scope zorgt voor een afbakening van de onderwerpen die de scenario’s moeten behandelen, maar ook hoever vooruit in de tijd de scenario’s kijken.
Waaruit bestaat de scope?
De scope bestaat uit een viertal elementen:
- Kernvraag (en aandachtspunten)
- Doeljaar
- Begrenzing
- Actoren
Wil je meer weten over deze onderdelen van de scope, download dan het artikel hier.
Jeroen Toet is senior strateeg bij Jester Strategy en mede-auteur van het boek Scenarioplanning in de Praktijk. Meer dan 10 jaar helpt hij organisaties in de private en publieke sector om toekomstvaste keuzes te maken door middel van allerlei foresight methoden, waaronder scenarioplanning.
Vragen over het artikel? Neem dan contact op met Jeroen: j.toet@jester.nl of 06 11 451311
